Değerli okurlarım; yorumlarımda sık sık kurumsal hafızaya dikkat çekiyorum. Avrupa’da 60 yıla yakın bir göçmenlik tecrübemizin olduğunu söylüyorum. Dört nesli içine alan göç tecrübesinin iyi okunmasını ve gelecek perspektifimizin oluşmasında değerlendirilmesini salık veriyorum. Verilen mücadelenin kayıt altına alınmasının önemine dikkat çekmeye çalışıyorum. Zira kurumsal hafızası olmayan topluluklar, gelecek hakkında sağlıklı karar veremezler.
Bu defaki ‘kurumsal hafıza meselesini’, cep telefonuma gönderilen bir fotoğraf karesi gündeme getirdi. Söz konusu fotoğraf, hafta başında Hollanda Türk İş Adamaları Derneği (HOTİAD) tarafından Lahey’de organize edilen “İş Forumu 2022” etkinliğinde çekilmiş. Fotoğrafta, uzun bir aradan sonra, bir zamanlar Hollanda Türklerinin siyasi katılım sürecinin en hızlı döneminde mücadele veren aktörler bir araya gelmişler. Her ne kadar, gülmeye çalışsalar da bazılarının saçları beyazlarken, bazılarının da kafasında saç kalmamış.
Fotoğrafta yer alan Mustafa Özcan, Selçuk Öztürk, Kaya Turan Koçak, Seyit Yeyden ve diğer siyasetçiler, yıllarca CDA, PvdA, GroenLinks gibi ana akım siyasi partilerde takdire şayan mücadele verdiler. Bazıları da bulundukları siyasi partilerin çeşitli organlarında önemli görevler icra ettiler. Hatta, bazıları, parti politikalarıyla ters düşüp, kendi partilerini ve fraksiyonlarını kurdular.
Türkler, siyasette aktif oldukları 90’lı yıllarda, kendi aralarında siyaset.nl adıyla bir oluşumu hayata geçirmişlerdi. Bu oluşumla, kendi aralarında dayanışma ve tecrübe alışverişi başta olmak üzere, bazı siyasi katılım etkinliklerine de imza atmışlardı. Örneğin bu etkinliklerden birisi, yine o yıllarda siyasi katılım mücadelesi veren, kısa adı UETD olan Avrupalı Türk Demokratlar Birliği Hollanda şubesiyle ortaklaşa yapılmıştı. Proje etkinliği “Kosovalı Gençler ve Siyasi Katılım” programıydı. Proje iki boyutluydu. Birinci boyutu, Kosova’daki Türk Partisi ile Prizren’de, 65 gencin katıldığı ‘Hafta Sonu Siyasi Katılım Okulu’ programıydı. İkinci boyutu ise, Prizren’deki programa katılan ve sınav sonucu başarılı olan 16 gencin, bir hafta süreyle Hollanda’da organize edilen bir programa katılmalarıydı.
Hollanda’daki program, o gün siyaset.nl başkanı ve PvdA’da siyset yapan Erdinç Saçan’ın, Hollanda siyasetini anlatan semineriyle başlamıştı. Kosovalı gençler bir hafta süreyle sabahları Hollanda siyaseti ve yönetimi hakkında teorik derslere girdiler. Gençler öğleden sonraki programda ise, Hollanda parlamentosu, İl ve Belediye Meclisleri ile, siyasi katılım alanında etkin olan ProDemos gibi Hollanda sivil toplum kuruluşlarını ziyaret etmişlerdi.
Programa katılan Kosovalı bu gençlerden, geçtiğimiz dönemlerde ve bugün Bakan olanlar olduğu gibi, Kosova’daki Belediye yönetimlerinde görev alanlar oldu. Ayrıca, bu programla Kosovalı Türklerle Hollanda Türkleri arasında kurulan ilişkiler ve ortak çalışma hala devam ediyor.
Benzer bir program, yine bir hafta sonu programı şeklinde, tüm Balkan ülkelerinden gençlerin katılımıyla, Makedonya’nın Ohri kasabasında yapıldı.
Bu ve benzeri örnekleri çoğaltabiliriz elbette. Ancak, dikkat çekmek isteğim nokta, hiç şüphesiz, Hollanda’da verilen, 40 yıla yakın siyasi katılım mücadelesi ve kurumsal hafızadır. Bir çok alanda olduğu gibi, siyasi katılım alanında da ortaya çıkan tecrübenin, kayıt altına alınması, bilinmesi ve insanlık için değerlendirilmesi gerekmektedir. Siyasal katılım tecrübesi, Avrupa Türklerinin kurumsal hafızasında yer almalıdır.
Unutmamak gerekir ki, ne Hollanda Türk toplumunun ne de aidiyet duyduğumuz ülke ve toplulukların, yıllarca mücadele vermiş, ancak bugün her biri farklı yerlerde ve çoğu pasif olan bu aktörleri, dışlama lüksü yoktur. Bu arkadaşlarımızın siyasi tecrübelerine paha biçilemez. Böyle bir sosyal sermaye her topluma da nasip olmaz. Bunun kıymetini bilmek gerekir. Onun için, siyaset ve diğer alanlardaki tecrübe sahibi aktörler, toplumumuz ve insanlık için yeniden harekete geçmeli ya da geçirilmelidir.
Veyis Güngör
7 Ekim 2022